• Jak nauczyć dzieci miłości do przyrody?

        • Wszyscy  pragniemy zieleni łąk, czystego powietrza, zapachu lasów, świergotu ptaków, miejsca do odpoczynku na łonie przyrody. Jednocześnie to my – ludzie, jesteśmy największymi niszczycielami przyrody. Współczesny człowiek zatem, chcąc żyć zdrowo        i cieszyć się pięknem przyrody, powinien pogłębiać swoją wiedzę ekologiczną i dbać              o środowisko już od najmłodszych lat. Kontakt z przyrodą ma pozytywny wpływ na nasze zdrowie, zarówno fizyczne jak i psychiczne. Podczas przebywania w środowisku naturalnym doświadczamy spokoju i ukojenia, regenerujemy swoje siły, nabieramy pewności siebie          i zwiększa się nasza tolerancja na stres. Piękno i estetyka pozwalają na przeżycie głębokiego zachwytu, radości oraz wielu innych pozytywnych emocji, które warunkują nasze poczucie szczęścia. Kontakt z naturą jest szczególnie ważny dla człowieka XXI wieku, żyjącego jak gdyby w pułapce bezwzględnego wyścigu. Nawiązując kontakt z przyrodą, pozwalamy sobie zatem, na zatrzymanie się i znalezienie czasu na refleksję.

          Dążąc do zwiększenia poziomu świadomości ekologicznej społeczeństwa należy zacząć od kształcenia i wychowania najmłodszych. Oddziaływania wychowawcze powinny zmierzać najpierw w kierunku poznawania przyrody, by dziecko mogło ją pokochać, a w konsekwencji skutecznie chronić. Dziecko powinno uczestniczyć w sytuacjach spontanicznych                     i zorganizowanych, w których będzie mogło doświadczać, odkrywać, obserwować, podziwiać, przeżywać, pytać, przyswajać, działać. Małe dzieci są bardo wrażliwe, potrafią zachwycać się każdą cząstką przyrody napotkaną na swej drodze. Tę wrażliwość koniecznie musimy podtrzymywać i pielęgnować, aby nie zaniknęła w dalszym życiu, lecz zaowocowała proekologiczną postawą.

                   Najlepszą okazją do budzenia zainteresowań przyrodniczych jest zapewnienie dzieciom bezpośredniego kontaktu z naturą. W życiu dziecka przyroda jest często pierwszym źródłem konkretnych wiadomości i  tych radosnych przeżyć, które długo zapamięta. Zielone lasy, pola, barwne kwiaty, owady, ptaki, zwierzęta, płynące obłoki, gwiazdy, spadające płatki śniegu, a nawet kałuża po deszczu – wszystko to zwraca uwagę dziecka. Obcując z przyrodą dziecko przywiązuje się do niej w sposób naturalny. Przyroda dzięki swojemu pięknu              i dynamice zjawisk zwykle przyciąga dzieci do siebie.

                  Dzieci w tym wieku mają naturalną chęć poznawania tego, co je otacza. Uwielbiają bawić się na łonie przyrody, obserwować, badać, robić doświadczenia. Do nas dorosłych należy tę aktywność odpowiednio ukierunkować, zapoznać dzieci z zasadami ekologicznego zachowania się. Często powinniśmy uświadamiać dzieciom, że zasoby przyrody, takie jak gleba, woda, las stanowią powiązaną całość, a każdy owad, płaz, gad czy nawet grzyb trujący mają swoją rację bytu w przyrodzie i nie wolno ich niszczyć. Wszystkie małe i duże, piękne    i brzydkie istoty żyjące, są w przyrodzie potrzebne i każda z nich ma jakąś rolę do spełnienia. Na to wszystko musimy zwrócić dzieciom uwagę, o tym opowiadać, a w miarę możliwości umożliwić im bezpośredni kontakt, pokazując, że przyroda nie jest w stanie sama się bronić.

                  Służą temu w przedszkolu spacery, wycieczki, pobyt w ogrodzie przedszkolnym oraz gromadzenie w kąciku przyrody różnorodnych zbiorów materiału przyrodniczego. Kiedy dzieci odpowiednio zachęcimy, to przy współudziale rodziców, przyniosą do przedszkola wiele ciekawych okazów przyrodniczych. Chętnie będą o nich opowiadać, a reszta dzieci poszerzy swe wiadomości i będzie miała okazję do wielokrotnej obserwacji, zabaw badawczych, doświadczeń. Materiał przyrodniczy możemy wykorzystać także na zajęciach do przeliczania, do zabaw dydaktycznych, tematycznych do prac plastycznych.    

                   Świat przyrody niedostępny bezpośredniej obserwacji możemy przybliżyć dzieciom za pomocą albumów, ilustracji, bajek. Szczególnie pomocna nauczycielom i rodzicom               w zapoznaniu dzieci z przyrodą i uwrażliwianiu na jej piękno, jest literatura. Wielu pisarzy         i poetów pisało i pisze nadal ciekawe i różnorodne teksty dla dzieci zapoznające z tajnikami przyrody w sposób zrozumiały, przemawiający do wyobraźni i wrażliwości dziecka. Te bogate zbiory wykorzystywać można w różnoraki sposób, np. do zabawy w teatr, przy organizowaniu uroczystości, konkursów.

                    Piękny i zróżnicowany świat przyrody może stać się inspiracją do wykonania różnorodnych prac plastycznych i technicznych.

                    Doskonałą metodą nauczenia dziecka miłości do przyrody jest prowadzenie hodowli roślin    w   kąciku   przyrody   lub   przedszkolnym   ogródku.   Poprzez   aktywność    własną                 i bezpośrednią długofalową obserwację najlepiej poznają wegetację oraz sposób uprawy wybranych roślin.  Z pomocą dorosłych nauczą się posługiwać narzędziami ogrodniczymi, zrozumieją ważność   i kolejność wszystkich czynności. Praca taka posiada ogromne walory poznawcze, wychowawcze i kształcące. Dzieci, które często uczestniczyły w pracy na działce na pewno szanować będą efekty swojej pracy oraz innych. Dla tych dzieci w przyszłości nie będzie trzeba stawiać tabliczek z napisem ,,szanuj zieleń”. Podczas zimy zielony ogródek      w sali jest zawsze dużą atrakcją. Dzieci zainspirowane przez nauczycielkę w przedszkolu, prowadzą także w domu hodowle rzeżuchy, cebuli, fasoli, zbóż, itp. Zdobywają przy tej okazji elementarne wiadomości o sposobie, warunkach hodowli, wzroście i częściach roślin. Zarówno ogródek jak i kącik przyrody są doskonałym miejscem do obserwacji przyrodniczych.

                  Miłości do przyrody, dzieci uczą się także przez opiekę nad zwierzętami domowymi. Kształtują się u dzieci wówczas pozytywne cechy charakteru, takie jak: opiekuńczość, wrażliwość i odpowiedzialność.

                  Zadaniem nauczyciela przedszkola jest wykorzystanie walorów wychowawczych                 i zdrowotnych przyrody, organizowanie warunków do czynnego obcowania z nią w zabawie   i w pracy, tworzenie atmosfery pobudzającej do zdobywania doświadczeń, szukania wyjaśnień, zadawania pytań, dzielenia się swoimi spostrzeżeniami i przeżyciami.