Drodzy Rodzice!

Przedstawiam propozycje ćwiczeń do wykonywania z dzieckiem w domu. W razie jakichkolwiek niejasności zapraszam do kontaktu.

 

A.Ćwiczenia pionizacji języka

Ćwiczenia pionizacji języka czyli unoszenia języka do wałka dziąsłowego (okolice za górnymi siekaczami, miejsce, w którym wymawiamy głoskę „l”)

 ćwiczenia:

 „góra – dół” – dziecko otwiera usta, podnosi język do wałka dziąsłowego, a następnie opuszcza za dolne zęby; ćwiczenie wielokrotnie powtarzamy;

wymawianie słów zawierających głoskę l np. Lola lula lalę; Lusia lubi lody.

 „gumowy język” – dziecko dotyka czubkiem języka wałka dziąsłowego, w tym samym czasie porusza żuchwą (dolną szczęką) - w dół i w górę, rozciąga język – BARDZO TRUDNE ĆW.

„malowanie podniebienia” – dziecku przesuwa język po podniebieniu;

zlizywanie czubkiem języka z wałka dziąsłowego kawałka rozmiękczonej czekolady, miodu lub dżemu;

 „liczenie zębów” – dotykanie czubkiem języka kolejno górnych zębów po stronie wewnętrznej;

„zaczarowany język” – przytrzymywanie przez kilka sekund czubka języka na podniebieniu przy szeroko otwartych ustach.

„malowanie” – wykonywanie językiem ruchów przypominających ruchy pędzla podczas malowania.

Zabawa ta ma kilka wariantów:
„malowanie sufitu” tj. przesuwamy czubek języka po podniebieniu twardym od miejsca za górnymi siekaczami w głąb jamy ustnej i z powrotem.
„malowanie ścian” tj. przy zamkniętej buzi wykonujemy pionowe ruchy językiem po wewnętrznej stronie każdego z policzków.

 „malowanie ram okiennych” tj. oblizujemy usta poprzez wykonywanie okrężnych ruchów czubkiem języka. Ćwiczenie można wykonywać raz w prawą raz w lewą stronę.

 „wspinaczki górskie” –ćwiczenia podnoszenia czubka języka  i utrzymywanie go w pionie. Wszystkie ćwiczenia należy wykonać przy szeroko otwartej buzi i opuszczonej szczęce dolnej.

„wchodzenie na szczyt” – tj. naprzemienne dotykanie czubkiem języka górnej wargi i górnych ząbków.

„odpoczynek na szczycie góry” – tj. utrzymywanie języka na górnej wardze raz przy wąskim, raz przy szerokim układzie języka.
 „schodzenie ze szczytu” – tj. naprzemienne dotykanie czubkiem języka górnych i dolnych siekaczy.
„masowanie zmęczonych stóp” – tj. masowanie czubkiem języka dziąseł za górnymi siekaczami, a następnie za dolnymi.
„przeskakiwanie strumyka po kamieniach” – tj.  dotykanie czubkiem języka  każdego górnego ząbka, zaczynając po jednej stronie, kończąc na drugiej stronie buzi.

 

B.Ćwiczenia usprawniające narządy artykulacyjne

 

• Ćwiczenia języka:

wahadełko : kierowanie języka w kąciki ust bez dotykania warg i zębów

wysuwanie języka na zewnątrz i cofanie w głąb przy bardzo szeroko otwartej  

   jamie ustnej
 oblizywanie ruchem okrężnym warg

oblizywanie zewnętrznej i wewnętrznej powierzchni zębów ruchem okrężnym

wypychanie policzków

dotykanie czubkiem języka górnych i dolnych zębów przy maksymalnym opuszczeniu szczęki dolnej
mlaskanie czubkiem języka
zabawa „Język na defiladzie”: język wędruje na defiladzie: 1- czubek języka na górną wargę, 2 –czubek języka do lewego kącika ust, 3 – czubek języka na dolną wargę, 4 – czubek języka do prawego kącika ust. Ruchy muszą być energiczne.

 

• Ćwiczenia żuchwy :

 opuszczanie unoszenie żuchwy ku górze

wykonywanie ruchów poziomych raz z wargami rozchylonymi, raz z        zamkniętymi

ruchy do przodu i do tyłu

przesuwanie opuszczonej dolnej szczęki w prawo i w lewo

  (zabawa w krowę, która żuje trawę).

nadgryzanie dolnymi zębami wargi i górnymi zębami dolnej wargi.

• Ćwiczenia podniebienia miękkiego:

 chrapanie na wdechu i wydechu
 kaszlanie przy wysuniętym na zewnątrz jamy ustnej języku
ziewanie z opuszczoną dolną szczęką, język leży nieruchomo na dnie jamy   

 ustnej.

naśladowanie odgłosów gęsi - gęganie

zabawa „Chory miś”: naśladowanie czynności, które wykonuje chory  

 miś – połyka lekarstwa,  kaszle, płucze gardło, zasypia i chrapie

• Ćwiczenia policzków:

wypychanie policzków językiem

wciąganie policzków do wewnątrz

• Ćwiczenia  warg:

zakładanie dolnej wargi na górną i górnej na dolną

zaokrąglanie i spłaszczanie warg przy zwartych szczękach
parskanie, cmokanie

maksymalne oddalenie kącików ust (uśmiech słoneczka – „od ucha do ucha”,

zbliżanie do siebie kącików ust – „ryjek”

połączenie dwóch wyżej wymienionych ćwiczeń–naśladowanie osiołka  i-o  dmuchanie : przez wargi w kształcie dzióbka

z wargą dolną przy górnych zębach – jak przy głosce f

dmuchanie bokiem

wciąganie policzków do jamy ustnej – „zajęczy pyszczek”

nadymanie policzków na zmianę lewego i prawego

utrzymywanie ołówka, patyczka na górnej wardze.

zabawa Mim: nauczyciel wymawia samogłoskę z udziałem głosu, a 

   następnie bez udziału głosu. Dziecko rozpoznaje głoskę i głośno ją powtarza

C.Ćwiczenia oddechowe

• Zabawy i ćwiczenia oddechowe

wciąganie i wydmuchiwanie powietrza,
nadymanie buzi i przepychanie powietrza w zamkniętej buzi,
dmuchanie na wiatraczek, płomień świecy, na skrawek papieru,
nadmuchiwanie balonika,
zdmuchiwanie lekkich przedmiotów z powierzchni stołu,
dmuchanie na przedmiot unoszący się, zawieszony bądź opadający  

    (kartki, piórka itp.)

wdech z unoszeniem ramion do góry, wydech z opadaniem ramion  w dół.

• Ćwiczenia wydłużające fazę wydechową
• puszczanie baniek mydlanych,

dmuchanie na świecę przez słomkę,

wyścigi papierowych żaglówek,
przesuwanie powietrzem wydmuchiwanym przez rurkę piórek,  wacików,

D. Ćwiczenia słuchowe

rozróżnianie i naśladowanie dźwięków, odgłosów dochodzących z otoczenia
wysłuchiwanie i rozróżnianie dźwięków ze względu na jego natężenie, tempo (cicho-głośno, wolno-szybko);
wyodrębnianie zdań w mowie:
wyodrębnianie wyrazów w zdaniu:

uzupełnianie zdań brakującym wyrazem,

wyodrębnianie sylab w wyrazach:
 dzielenie wyrazów na sylaby;
 łączenie wyrazów z sylab (synteza sylabowa);
 dzielenie wyrazów na sylaby z jednoczesnym układaniem klocków-   

 układanie obrazów graficznych modelu sylabowego, liczenie sylab;dokańczanie wyrazów, podajemy dziecku obrazki, a następnie   

  wypowiadamy pierwszą sylabę jednego z nich, np.: ko..(tek);

 rozpoznawanie i wyodrębnianie głosek z wyrazów:
 rozpoznawanie i wyodrębnianie głosek w nagłosie, śródgłosie, wygłosie;
 wskazywanie, wyszukiwanie i grupowanie obrazkow, których nazwy  

        zaczynają się wskazaną głoską;

 łączenie w pary obrazków, których nazwy łączą się zbiegiem głosek, np.: mak-

           kot,itp., (domino obrazkowe)

odgadywanie wyrazu, jaki dziecko usłyszało i dobranie odpowiedniego

          obrazka ( d-o-m-e-k);
zabawa w różnicowaniu głosek w wyrazach - zadaniem dziecka jest  

        grupowanie przedmiotów, obrazków według grup z danej głoski;
różnicowanie słów i sylab podobnie brzmiących lub o podobnym brzmieniu,

       np.: wskazywanie przez dziecko obrazków po usłyszeniu ich nazwy
różnicowanie w wyrazach głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych

        (segregowanie obrazków)

E. Ćwiczenia rozwijające i wzbogacające słownik dziecka i 

          pamięć  słowną.                                 

 

słuchanie nazw i wskazywanie odpowiadających im desygnatów:
powtarzanie nazw przedmiotów znajdujących się wokół dziecka:
samodzielne nazywanie przedmiotów, cech, czynności, części ciała.

wyszukiwanki, zapamiętywanki; dziecko ma przed sobą przedmioty lub  

   obrazki, które ma wyszukać i ułożyć w podanej kolejności;
wprowadzanie pojęć dotyczących położenia przedmiotów w przestrzeni i  

  rozumienia prostych konstrukcji przyimkowych: na, w, pod.